„Ga niet passief afwachten totdat een ander voor je invult hoe de gebiedsgerichte aanpak in jouw gebied eruit komt te zien”, was de belangrijkste oproep die Johan Osinga woensdag 21 juni deed in het Laanboomhuis, op de Relatiedag van LTO Bomen, Vaste planten en Zomerbloemen. „Maar ga actief aan de slag, doe actief mee. Dat is dé manier voor een sector om invloed uit te oefenen op gebiedsgerichte plannen.”

Provincies aan het roer

De provincies staan aan het roer bij de gebiedsgerichte aanpak, die bedoeld is om de natuur te versterken en de stikstofuitstoot in en rondom Natura2000-gebieden te verminderen. LNV geeft wel de wettelijke kaders aan. „Maar wij vertellen de provincies niet hoe ze een gebiedsgerichte aanpak moeten invullen”, stelde Osinga. „Dat moeten ze samen met bijvoorbeeld het waterschap en de sector doen.

Het NPLG staat wel voor Nationaal Programma Landelijk Gebied, maar de aanpak is alleen gebiedsgericht mogelijk. Niet op nationaal niveau. „Omdat de grondslag per gebied anders is, omdat de agrarische bedrijvigheid is er anders”, aldus Osinga die benadrukte dat het niet alleen om landbouw en natuur gaat. „Het inrichten van Nederland is een puzzel die ook bijvoorbeeld voor woningbouw moet passen.”

'Waar komen nieuwe bossen?'

De directeur-generaal van LNV benoemde op de Relatiedag kansen voor de boomkwekerij binnen het NPLG. Kansen uit de Bossenstrategie, waarin bijvoorbeeld staat dat het bosareaal in 2030 moet zijn toegenomen met 37.000 ha, en tot 26.000 ha aan agroforestry. „Wij hebben afspraken gemaakt met provincies en gemeenten. Zij moeten aangeven: waar komen nieuwe bossen?”

Daarnaast schetste Osinga uitdagingen voor de sector. Voor de Bossenstrategie zijn bijvoorbeeld opschaling van producties, inzetten op kwaliteit (herkomst uit Rassenlijst Bomen) uitdagingen, evenals het volgen van beleidsontwikkelingen rond invasieve exoten. „Soms blijken soorten een bedreiging te vormen voor inheemse soorten.”

Minder afhankelijk van chemische middelen

Betreft gewasbescherming zijn uitdagingen volgens LNV: investeren in teeltsystemen en gewassen die minder afhankelijk zijn van (chemische) middelen, en investeren in technieken die drift en uitspoeling/afspoeling verder terugdringen.

Om de waterkwaliteit te verbeteren in het zuidelijk en oostelijk zandgebied zijn volgens LNV brede bufferstroken in beekdalen effectief. „Maar hoe breed zo’n strook mag zijn en welk landgebruik er mogelijk is in een beekdal, wordt nog uitgewerkt.” In een aantal beekdalen vindt juist boomteelt plaats. „Kijk per gebied hoe doelen voor de Kaderrichtlijn Water gehaald kunnen worden. Dan moet je wel met een waterdichte oplossing komen.”

Toekomstperspectief en herstel vertrouwen

In het Landbouwakkoord kunnen zaken worden opgenomen die volgens Osinga belangrijk zijn voor de gebiedsgerichte aanpak. Aan de vooravond van de Relatiedag stapte LTO echter uit de onderhandelingen, omdat LTO vindt dat er te weinig perspectief wordt geboden aan boeren en dat harde afspraken ontbreken.

Namens LTO legde Hans Koehorst in Opheusden het proces naar het Landbouwakkoord toe, en wat nodig is voor de toekomst. „Invulling van toekomstperspectief en herstel van vertrouwen in de overheid.”

Arno Engels